Tijdens deze sessie werd dieper ingegaan op de nieuwe mogelijkheden die de Omgevingswet biedt voor circulair terreinbeheer. De wet legt de nadruk op duurzame ontwikkeling, bewoonbaarheid en de verbetering van het leefmilieu. Die focus creëert kansen om juridische oplossingen te vinden voor uitdagingen die eerder moeilijk oplosbaar waren.
De sessie startte met een presentatie van Lukas Baars (KokxDeVoogd). Hij ging in op de doelen en instrumenten van de Omgevingswet.

Naast de focus op de fysieke leefomgeving, is van belang dat de wet het beginsel ‘decentraal tenzij’ hanteert. Dat betekent dat gemeenten de primaire verantwoordelijkheid dragen voor activiteiten in de fysieke leefomgeving. Volgens Lukas biedt de Omgevingswet de gemeenten nieuwe kansen om hun ambities te realiseren. Om deze te benutten is het cruciaal om de doelstellingen helder te formuleren en onderbouwen. Daarna kan worden verkend hoe de wet kan bijdragen aan het realiseren van deze doelen.
Eén ding is duidelijk: het benutten van de kansen vraagt om creativiteit, doorzettingsvermogen en overtuigingskracht van bestuurders.
Download presentatie
Tijdens de sessie werden de volgende kansen besproken:
-
Afwijken van het BAL via maatwerk. Gemeenten en provincies kunnen (via maatwerk) specifieke aanpassingen opnemen in hun omgevingsplannen of -verordeningen, waardoor zij flexibel kunnen inspelen op lokale behoeften.
-
Inzetten van het instrument ‘omgevingswaarde’. Gemeenten hebben de mogelijkheid om voor specifieke gebieden een omgevingswaarde vast te leggen in hun omgevingsplan, zoals een gewenste bodemkwaliteit. Zij hebben daarvoor dan een inspanningsverplichting of resultaatverplichting.
-
Het opnemen van regels in het omgevingsplan. Dit biedt een juridisch kader om specifieke doelen te realiseren binnen de gemeentelijke grenzen.
-
Toepassing van de experimenteerbepaling. De wet maakt ruimte voor experimenten waarbij kan worden afgeweken van bestaande regels. Indien het, uit oogpunt van de leefomgeving, onredelijk is om terug te keren naar de oude situatie, kan de nieuwe situatie permanent worden gemaakt. Dit biedt aanzienlijke kansen voor creatieve oplossingen, al is ministeriële goedkeuring vereist.